Bazý Kur’an ayetlerinin baþýnda geçen harfler vardýr elif, lam, mim, ra, sad gibi. Dikkatinizi çekmiþtir, acaba bu harfler ne anlama geliyor olabilir. Bu konuda bir araþtýrma yaptýysanýz eðer, mutlaka kafanýz biraz da olsa karýþmýþtýr.


Bu konu hakkýnda sizleri düþünmeye davet etmeden önce, bazý konular hakkýnda hatýrlatmalar yapmak istiyorum. Kur’an da özellikle ayetlerin baþýnda geçen bu harflerin, mutlaka bir amacýnýn olduðunu bilmeliyiz. BÝZLER GÜNÜMÜZDE BU HARFLERDEN BÝR ANLAM ÇIKARTAMIYOR, OKUDUÐUMUZDA ANLAYAMIYORSAK, ÞUNU BÝLMELÝYÝZ KÝ BU HARFLER BÝZLERE BÝR HÜKÜM, EMÝR BÝLDÝRMÝYOR DEMEKTÝR. BÝZLERÝ BAÐLAYICI BÝR HÜKÜM VERMÝÞ OLSAYDI, MUTLAKA ANLAYACAÐIMIZ BÝR ÞEKÝLDE YAZILIRDI.


Kur’an da Allah, ayetleri bildiðiniz gibi ikiye ayýrýr. Muhkem ve müteþabih ayetler. Muhkem ayetlerin dinin anasý, temeli özü olduðundan bahseder, yani bizlerin sorumlu olduðu ayetlerdir, bunlarda açýk ve anlaþýlýr bir þekilde Kur’an da geçer. Müteþabih ayetlerin ise, zamanla anlamlarýnýn ilimle ortaya çýkacaðýný anlatýr Kur’an bizlere. Allah Kur’an da bizlerin sorumlu olduðu MUHKEM ayetleri de açýkladýðýný, nice örneklerle bizlere izah ettiðini söyler. Bu durumda bu harflerin, mutlaka bir amacý olmasý gerekir.


Bu konuyu araþtýrdýðýnýzda, bir kýsým kiþilerin, bu harflerin manalarýný yalnýz Allah ýn bileceðini söyler. Yalnýz Allah ýn bileceði bir bilginin, Kur’an da geçmesi mümkün deðildir. Bir kýsmý, harflerin alfabedeki sýralarýna bakarak, Kur’an da bu sýraya denk gelen ayetin anlamýný vermiþlerdir, bu harflere. Bu harflerin, bazý kelimelerin baþ harfleri olduðunu söyleyerek, bazý cümleler ortaya çýkarmýþlar, iþte bu harflerin anlamý budur, þeklinde izahlara da rastlarsýnýz. Bir kýsým düþüncede, bu harflerin karþýlýðý sayýlardýr diyerek, ebcet hesabýyla bu harflerin sayýlara karþýlýk geldiðini, 19 sistemiyle bunun açýklanabileceði söylenir. Bu harflerin muhkem deðil, MÜTEÞABÝH olduðunu anlatýrlar. Ýsterseniz Kur’an dan bu harflerin geçtiði ayetlerden, bazý örnekler verelim konuyu daha iyi anlamak için, daha sonra üzerinde birlikte düþünelim.


Bakara 1–2: Elif Lâm Mîm. Bu, KENDÝSÝNDE ÞÜPHE OLMAYAN KÝTAPTIR. Allah’a karþý gelmekten sakýnanlar için yol göstericidir. (Diyanet meali)


Ali Ýmran 1–2: Elif Lâm Mîm. ALLAH, KENDÝSÝNDEN BAÞKA HÝÇBÝR ÝLÂH BULUNMAYANDIR. Diridir, kayyumdur. (Diyanet meali)


Araf 1–2: Elif Lâm Mîm Sâd. BU, SANA, KENDÝSÝYLE (ÝNSANLARI) UYARMAN ÝÇÝN VE MÜ’MÝNLERE ÖÐÜT OLARAK ÝNDÝRÝLMÝÞ BÝR KÝTAPTIR. Artýk ondan dolayý göðsünde bir sýkýntý olmasýn. (Diyanet meali)


Ankebut 1–2: Elif Lâm Mîm. Ýnsanlar, “ÝNANDIK” DEMEKLE ÝMTÝHAN EDÝLMEDEN BIRAKILACAKLARINI MI ZANNEDERLER. Diyanet meali)


Lokman 1–2–3: Elif. Lâm. Mîm. BUNLAR, HÝKMET DOLU KÝTAB’IN; ÝYÝLÝK YAPANLARA BÝR HÝDAYET VE RAHMET OLARAK ÝNDÝRÝLMÝÞ ÂYETLERÝDÝR.


Secde 1–2: Elif Lâm Mîm. KENDÝSÝNDE HÝÇBÝR ÞÜPHE BULUNMAYAN BU KÝTAB’IN ÝNDÝRÝLÝÞÝ, âlemlerin Rabbi tarafýndandýr. (Diyanet meali)


Hud 1: Elif, lâm, râ. BU, HÝKMET SAHÝBÝ VE HER ÞEYDEN HABERDAR OLAN ALLAH TARAFINDAN ÂYETLERÝ ÖNCE SAÐLAM KILINMIÞ, SONRA DA DETAYLANDIRILIP AÇIKLANMIÞ BÝR KÝTAPTIR. (Bayraktar Bayraklý)


Ayetlere dikkat ettiyseniz, bu harfler ayetlerin baþýnda yer alýyor, ayetin ortasýnda ya da sonunda deðil. Devamýnda da bahsettiði konularýn tamamý, bizler için çok önemli ve bu harflerin bahsedilen konulara dikkatimizi çekmek adýna kullanýldýðý izlenimini veriyor. DÝKKATÝNÝZÝ ÇEKMÝÞTÝR, AYETÝN BAÞINDA BELÝRTÝLEN HARFLERLE, DAHA SONRA AÇIKLANAN KONUNUN, HÝÇBÝR BAÐLANTISINI GÖREMÝYORUZ. YANÝ DEVAMI NÝTELÝÐÝNDE DEÐÝL. Dikkat ederseniz, Allah bizlerin sorumlu olduðu Kur’an dan bahsediyor ve sakýn Kur’an dan þüpheniz olmasýn. Allah dan baþka ilah yoktur. Kur’an sizlere öðüt almanýz için indirilmiþtir. Ýnandýk demekle kurtulamazsýnýz, size indirdiðim kitaptan hesaba çekileceksiniz. Sizlere indirdiðimiz Kur’an ýn ayetleri, detaylandýrýlmýþ ve açýklanmýþtýr diyerek, bizlerin uymasý gereken çok önemli konularda dikkatimiz çekiliyor. Dikkat ederseniz bu ayetlerin baþýnda da, bahsettiðimiz harfler var.


SÝZCE BU HARFLERÝN ANLAMLARI, AYETLERÝ TEBLÝÐ ALAN ÝLK MÜSLÜMANLAR TARAFINDAN NE ANLAMA GELDÝÐÝ, ANLAÞILMAMIÞ OLABÝLÝR MÝ? BU MÜMKÜN DEÐÝL. Günümüzde bizler bu ayetleri anlamaya çalýþýrken, bu harflerin ne anlama geldiðini anlayamamýþ olmamýz, bizleri ne derece etkiliyor?


Önce þunu söylemek isterim. Bu harflerin, müteþabih bir kelime olmasý mümkün deðil. Ayrýca bu harflerin, rakamlara tekâmül etmesi de mantýklý görülmüyor. Çok önemli bir konudan bahsedilirken, neden rakamlar yazýlsýn? Bu okuyanýn kafasýný karýþtýrýr. Kur’an kafa karýþtýrmak için deðil, karýþan kafalarý açmak için indirilmiþtir. AYETTE MÜTEÞABÝH OLARAK ANLATIMA BAÞLANIP, ÇOK ÖNEMLÝ KONULARI MUHKEM BÝR ÞEKÝLDE ANLATMAK MÜMKÜN DEÐÝLDÝR. BÖYLE YAPMAK, ANLATILMAK ÝSTENÝLEN KONUNUN BÜTÜNLÜÐÜNÜ BOZAR, ANLAÞILMASINI ZORLAÞTIRIR.


Peki, bu durumda bahsettiðimiz harfler ne anlama geliyor olabilir? ÖYLE BÝR ANLAMI OLMALI KÝ, BUGÜN BU HARFLERÝN ANLAMINI BÝLMEMEMÝZ, BÝZLERÝN AYETÝN NE ANLAMA GELDÝÐÝNÝ, ANLAMAMIZDA ETKÝLÝ OLMASIN. Çünkü günümüzde bizler hala, bu harfler üzerinde tartýþýyor ve ne anlama geldiði konusunda, bir türlü anlaþamýyoruz. Eðer bu harflerin anlamýný, bilmiyor olmamýz ayetin ne anlattýðýný anlamamýzý engelliyor olsaydý, asla Allah bizleri bu ayetlerden sorumlu tutmazdý. AMA BU HARFLERDEN SONRA ÖYLE ÞEYLER ANLATILIYOR KÝ AYETLERDE, NEREDEYSE KUR’AN IN BÝR ÖZETÝNÝ TEÞKÝL EDÝYOR. HATTA KUR’AN IN ANA FÝKRÝNÝ OLUÞTURUYOR.


Tekrar hatýrlatmak istiyorum. Bu harflerin ne anlama geldiði konusunda, herkes bir þeyler söylüyor. Allah ayetler üzerinde, düþün ey kulum diyorsa, ben Allah ýn bu emrini yerine getiriyor ve düþüncelerimi sizlerle paylaþýyorum. SÖYLEYECEKLERÝM BENÝM DÜÞÜNCELERÝMDÝR, YANLIÞTA OLABÝLÝR VE YALNIZ BENÝ BAÐLAR.


Bu harflerin ne anlama geldiði hakkýnda, o günkü toplumdan günümüze ulaþmýþ kayda deðer hiç bilgi, kayýt yok. Demek ki bu harfler, ayet teblið edilirken o günkü toplum tarafýndan, ne anlama geldiði anlaþýlýyormuþ ki, hiç kimseden de bir ses çýkmamýþ. Peki, bizler neden anlamýyoruz? ÇÜNKÜ BU HARFLERÝN KARÞILIÐI, O GÜNKÜ TOPLUMUN KÜLTÜRÜNDE ANLATILAN KONUYA DÝKKAT ÇEKMEK ADINA BÝR HÝTAP ÞEKLÝ, UYARI, ÝKAZ ANLAMLARINA GELÝYOR OLMALI KÝ, TOPLUM TARAFINDAN HERHANGÝ BÝR SORU, YA DA ÝTÝRAZ OLMAMIÞ. ÖNCE DÝKKATLERÝ ÇEKÝLÝYOR, DAHA SONRADA ALLAH, ÇOK ÖNEMLÝ KONUDAKÝ TEBLÝÐÝNÝ YAPIYOR.


Kur’an ýn ilk muhatabýnýn, Araplar olduðunu unutmayalým lütfen. Onlarýn anlayacaðý dilden hitap etmesi de kaçýnýlmazdýr. Yoldan sapmýþ, dikkatleri çekilecek ilk muhataplarýn kendi kültürlerince uyarýlmasýnda, daha etkili bir lisan, hitap kullanýlmasý çok normal deðil mi sizce? Tekrar hatýrlatmak isterim, bu harflerin, ne anlama geldiðini söylemiyorum, ama bu harflerin ikaz, anlatýlmak istenen konuya dikkat çekilmesi adýna, o günkü topluma söylenmiþ olmasý, büyük muhtemeldir diyorum. BU HARFLERÝN GÜNÜMÜZDE, NE ANLAMA GELDÝÐÝ TERCÜME EDÝLEMEMESÝNÝN NEDENÝ, YALNIZ O DÖNEMÝN ARAP KÜLTÜRÜNDE BÝLÝNEN UYARI, ÝKAZ, DÝKKAT ÇEKMEK GÝBÝ ANLAMININ OLABÝLECEÐÝ, GÖZ ARDI EDÝLMEMELÝDÝR. DÝKKATÝNÝZÝ ÇEKMEK ÝSTERÝM, BU HARFLERÝN ANLAMINI, RÝVAYETLERÝN ETKÝSÝNDE KALAN, KÜLTÜRLERÝNDEN, GELENEKLERÝNDEN KOPUK YAÞAYAN, ARAPLAR DAHÝ BÝLMÝYOR, HALA TARTIÞIYORLAR.


Þimdide bu konuyu, günümüze adapte ederek düþünelim. Bu harflerin ne anlama geldiðini, ilk teblið alan toplum anladý ve almasý gerekenleri ya da ikazý aldýlar. Bizlerinde anlamasý gereken bir uyarý olsaydý ya ayetlerde, diye düþünebilirsiniz. Kur’an da öyle bir hitap þekli var ki, ilk Kur’an ýn teblið edildiði toplumdan günümüze kadar, bizlerin istifade edeceði üslupta yazýlmýþtýr, örnekler ona göre verilmiþtir. ONUN ÝÇÝN KUR’AN EVRENSELDÝR, HER TOPLUMA HÝTAP EDER VE HER TOPLUM KENDÝ ÇAÐININ ÝLMÝ ÝLE KUR’AN I ANLAR DÝYORUZ. Bunlarý anlayabilmemiz içinde Allah, birçok ayetinde düþünmemizi, aklýmýzý kullanmamýzý emretmiþtir. Lütfen yüzlerce yýl önceki toplumun ilmi ve eðitimini, günümüzle karþýlaþtýrýnýz ne demek istediðimi anlayacaksýnýz. Bu harflerle yaptýðý ayný uyarýlarý Allah Kur’an da, farklý þekillerde bizlere de yapmasý büyük muhtemeldir. Bizlerde ayetlerin baþýndaki bu harfler konusunu, bu mantýkla deðerlendirmeliyiz diye düþünüyorum. Þunu unutmayalým, Allah anlayamadýðýmýz hiçbir þeyden bizleri sorumlu tutmaz.


YÜZLERCE YILDIR, BU AYETLERÝN BAÞINDA GEÇEN HARFLERÝN ANLAMININ KESÝN OLARAK BÝLÝNMEMESÝ, HÝÇBÝR MÜSLÜMAN I ETKÝLEMEMÝÞ, YA DA BÝZ BUNA BENZER AYETLERÝ, BU HARFLERÝN ANLAMINI BÝLEMEDÝÐÝMÝZ ÝÇÝN, TAM OLARAK AYETLERÝ ANLAYAMADIK, KENDÝMÝZÝ EKSÝK BÝLGÝLENDÝRÝLMÝÞ HÝSSEDÝYORUZ DEMEMÝÞ VE DEMÝYOR DA ZATEN. BAHSEDÝLEN AYETLERÝ DE ÇOK RAHATLIKLA ANLIYORUZ, KENDÝMÝZDE ANLAM OLARAK BÝR EKSÝKLÝK HÝSSETMÝYORUZ.


Dilerim Kur’an ýn güneþi bizleri aydýnlatsýn, ýsýtsýn ve gönül gözümüzü açsýn. Yine dilerim, Kur’an ýn nuruyla tüm gerçekleri görebilelim. Allah bilmeden yaptýðýmýz yanlýþlarý baðýþlasýn inþallah.


Saygýlarýmla
Haluk GÜMÜÞTABAK


https://kuranadavet1.wordpress.com/


https://twitter.com/KURANA_DAVET


http://www.hakyolkuran.com/


https://www.facebook.com/Kuranadavet1/


https://hakyolkuran1.blogspot.com/